Το αμπέλι ή κλήμα είναι ένα πολυετές φυλλοβόλο φυτό που καλλιεργείται σε όλη την Ελλάδα.
Το αμπέλι για οινοποίηση καλύπτει περίπου 1 εκ. στρέμματα, ενώ για επιτραπέζιο σταφύλι έκταση 150.000 στρεμμάτων.
Το αμπέλι ως ποικιλία σταφυλιού εμβολιάζεται σε ριζικά υποκείμενα ανθεκτικά στο έντομο φυλλοξύρα, σε αντίθεση με το παλαιότερα χρόνια που ήταν αυτόριζο.
Το φυτό μπορεί να χαρακτηριστεί θάμνος, αναρριχώμενο ή δένδρο, διότι διαθέτει όλα τα στάδια βλαστικής ζωής, δηλαδή ξυλοποιημένα μέρη, χλωρά μέρη, φύλλα, επιμήκης βλαστούς (κληματίδες) κτλ.
Οι ετήσιοι βλαστοί στην πορεία της παραγωγικής περιόδου από χλωροί μετατρέπονται σε ξυλώδεις και δημιουργούν το παραγωγικό δυναμικό της επόμενης χρονιάς.
Κλάδεμα αμπελιού
Το αμπέλι καλλιεργείται σε ελευθέρα σχήματα και σε παλμέτες ανάλογα με την περιοχή, την παράδοση, τις καιρικές συνθήκες και το στόχο παραγωγής (επιτραπέζιο σταφύλι ή κρασί).
Το κλάδεμα παίζει σημαντικό ρόλο στην καρποφορία και στη δημιουργία του δυναμικού της επόμενης χρονιάς. Διακρίνεται σε:
- Χειμερινό ή ξηρό κλάδεμα, δηλαδή το κλάδεμα διαμόρφωσης που αφορά την ανάπτυξη και υποστήριξη του φυτού και της βλάστησης και το κλάδεμα καρποφορίας που αφορά τη ρύθμιση της παραγωγής και του σχήματος του φυτού.
- Θερινό ή χλωρό κλάδεμα, που έχει στόχο τη βελτίωση της ποιότητας και την ωρίμανση των σταφυλιών.
Το αμπέλι και οι εδαφοκλιματικές συνθήκες ανάπτυξης
Ιδανικά εδάφη για την καλλιέργεια αμπέλου είναι τα αμμοχαλικώδη, ελαφρά και μέτριας γονιμότητας, με ουδέτερο pH (περίπου pH 7).
Οι κατάλληλες θερμοκρασίες κατά την περίοδο βλάστησης είναι από τους 12 έως 18 °C, ενώ στην περίοδο άνθησης κυμαίνονται στους 20-22 oC. Επίσης, κατά τη διάρκεια του τρύγου κυμαίνονται από 18 έως 22 oC.
Το αμπέλι μπορεί να χρησιμοποιήσει μεγάλες ποσότητες νερού που υπολογίζονται σε 500-700 λίτρα νερού ανά στρέμμα ανά καλλιεργητική περίοδο. Το πότισμα θα πρέπει να γίνεται σε βάθος 60-80 εκατοστά, βάθος όπου βρίσκεται η ενεργή ρίζα του φυτού.
Πολύ σημαντική είναι η παρακολούθηση της καλλιέργειας καθημερινά στον αμπελώνα κατά την παραγωγική περίοδο, διότι τα φυτά του αμπελιού είναι πολύ ευαίσθητα σε ασθένειες και εχθρούς στο συγκεκριμένο στάδιο ανάπτυξης (συνήθως από Μάιο έως Αύγουστο).
Συγκομιδή αμπελιού
Η ολοκλήρωση της καλλιέργειας γίνεται με το τρύγο που σε πολλές περιοχές της χώρας μας συνοδεύεται από τοπικά έθιμα. Ο έλεγχος της ωριμότητας γίνεται με ειδικές συσκευές που μετρούν την περιεκτικότητα σε σάκχαρα με δειγματοληψίες ραγών, κυρίως σε αμπέλια που έχουν σκοπό την παραγωγή κρασιού. Οι ποικιλίες για επιτραπέζιο σταφύλι συγκομίζονται νωρίς (σε αρχικά στάδια ωριμότητας) με σκοπό την κάλυψη των αναγκών των εξαγωγικών δραστηριοτήτων.
Εχθροί και ασθένειες αμπελιού
Οι κυριότερες ασθένειες και εχθροί του αμπελιού είναι:
Μυκητολογικές ασθένειες: Περονόσπορος, Ωίδιο, Ίσκα , Φώμοψη
Εντομολογικές προσβολές: Ευδεμίδα, Κοινοί Θρίπες, Θρίπας Καλιφόρνιας, Ψευδόκοκκος, Μύγα Μεσογείου.κα.
Όλες οι προσβολές θα πρέπει να ελέγχονται από τους τοπικούς γεωπόνους και να γίνονται εφαρμογές σύμφωνα με τις οδηγίες τους και τα εγκεκριμένα σκευάσματα φυτοπροστασίας.
